نخستین ساکنان مشهد چه کسانی بودند؟ 
همسر شهیدتوسلی: ابوحامد انتخاب و افتخار من است 
اختراع سعید مرتضوی مشکل باتری‌های آلمانی را حل کرد
سعید مرتضوی مخترعی است که از آلمان، اتریش و آمریکا پیشنهاد کار داشته، اما نپذیرفته است، او معتقد است: از نگاه من، آدم موفق کسی است که زندگی آرامی داشته باشد و در‌کنار خانواده‌اش خوشحال باشد.
سعید مرتضوی متولد سال۶۹ و ساکن محله امامیه، مخترعی است که از کشور‌هایی مانند آلمان، اتریش و آمریکا پیشنهاد کار داشته، اما نپذیرفته است، آن هم به این دلیل که فکر می‌کند در کشور خودش می‌تواند مفید‌تر باشد.
او معتقد است: شاید تعریف خیلی از آدم‌ها از موفقیت این باشد که فردی که اختراعی به ثبت می‌رساند بتواند آن را به تولید انبوه برساند، اما از نگاه من، آدم موفق کسی است که زندگی آرامی داشته باشد و در‌کنار خانواده‌اش خوشحال باشد.
ورود به بازار کار، بلافاصله بعد از اتمام کارشناسی
سال۹۲ از رشته مکانیک با گرایش حرارت و سیالات دانشکده فنی دانشگاه آزاد مشهد فارغ‌التحصیل شده و برای اینکه به دو زبان انگلیسی و فرانسه هم مسلط است، بلافاصله جذب هولدینگ بین‌المللی مبنا که پروژه‌های راه‌آهن را عهده‌دار است، می‌شود.
می‌گوید: مدیریت بحران نیروگاهی ایران که به اختصار «مبنا» نام دارد، درزمینه پروژه‌های نفت و گاز و ریلی و پتروشیمی سرمایه‌گذاری می‌کند. من در شرکت MRN با مدرک کارشناسی در پروژه تعمیر و نگهداری لوکوموتیو‌های ER۲۴ زیمنس آلمان مشغول به کار شدم. در دوره دوم ریاست‌جمهوری آقای دکتر احمدی‌نژاد، این لوکوموتیو‌ها به ایران فروخته شد. البته هفتاد‌لوکوموتیو هنوز در خطوط ریلی فعال نیست، چون نقص‌هایی دارد.
مشکل باتری‌های آلمانی و اختراع «پرستار باتری»
مرتضوی چند‌وقتی که روی لوکوموتیو‌ها کار می‌کند تا آماده بهره‌برداری شوند، به چالش‌هایی برمی‌خورد که در‌پی حل آنها برمی‌آید؛ «در بخشی که من مشغول فعالیت شدم، دو‌سه قسمت کمی نقص داشت؛ یکی از مهم‌ترین‌های آن، مشکل در باتری‌های تولید آلمان بود که بعد‌از شارژ می‌ترکید. قیمت‌ها به‌شدت زیاد بود و بعد‌از خارج‌شدن ترامپ از برجام، دیگر این باتری را به ما نمی‌فروختند.»
او همان سال۹۶ اصلاحاتی روی پلاگ باتری انجام می‌دهد و نقص‌های کار را می‌گیرد؛ «شاید سیزده‌بار باتری را قالب‌گیری کردم و هر‌بار بیشتر از یک ماه زمان می‌برد، اما بعد‌از آن توانستم به اختراع کارآمدی که می‌خواستم برسم. چون تحریم بودیم، نماینده‌های شرکت‌های اروپایی از ایران رفته بودند و عملا تعهدی به ما نداشتند.»
در جلسه‌ای در ساختمان اصلی راه‌آهن تهران، به پروفسور گوتزایت، نماینده شرکت آلمانی، طرح را توضیح می‌دهد و او اختراع را می‌بیند و در نامه‌ای کتبی آن را تأیید می‌کند؛ «اعلام کردند که این کار مناسب است و ما هم عین همین را برای اصلاح باتری‌ها اجرا خواهیم کرد. حتی از من دعوت کردند که به آلمان بروم و همکار آنها شوم.»
این اختراع بسیار ارزشمند است و برخی مراحل آن در کنوانسیون اختراعات پاریس ثبت بین‌المللی شده است. بعد از آن ایده‌های جدیدی به ذهنش خطور می‌کند. می‌گوید: بعد از اختراع دومی که ثبت کردم، تصمیم گرفتم اختراع اولم را بهبود و توسعه دهم. کار را با حمایت‌های شرکت مبنا آماده کردم که در‌واقع یک جور پرستار باتری بود که در باکس باتری قرار می‌گرفت.»
تألیفی که منبع مطالعاتی دانشگاه‌ها شد
سال۹۵ که همزمان درسش را در مقطع کارشناسی‌ارشد ادامه می‌دهد، هم‌و‌غمش را در‌کنار کار‌های اختراع بعدی‌اش، بر چاپ کتاب می‌گذارد. تعریف می‌کند: آن دو تجربه ثبت اختراع به‌اضافه تجربه‌ای که درزمینه ذخیره‌سازی انرژی پیدا کردم، سبب شد در‌حالی‌که دانشجوی رشته منابع انرژی در گرایش انرژی‌های تجدید‌پذیر بودم، بتوانم کتابی به نام «مهندسی ذخیره‌سازی انرژی» تألیف کنم. کتاب سال۹۷ به چاپ رسید. ماحصل این کار برای من نفع مالی نداشت، اما یک منبع مطالعاتی عالی برای دانشگاه‌ها شد.
کتاب دوم سعید مرتضوی «مهندسی سرمایش خورشیدی» است که درباره آن توضیح می‌دهد: تمرکز این کتاب روی سیستم چیلر‌های سرمایشی است که پایه اصلی آن انرژی خورشیدی است؛ به‌این‌ترتیب که کلکتوری روی بام نصب می‌شود که آب را گرم می‌کند.
تأمین آب گرم با پنل‌های خورشیدی
بعد‌از استقبال فراوان از کتاب «مهندسی ذخیره‌سازی انرژی» که منبع مطالعاتی دانشگاه‌های کشور برای موضوع ذخیره‌سازی انرژی است، سعی می‌کند کاری نو ارائه کند؛ «کلکتوری را طراحی کردم به نام کلکتور CPC موتور سلول که اختراع سومم بود.
موفقیت همین است که انسانی در کنار خانواده‌اش خوشحال باشد و زندگی آرامی داشته باشد
این کلکتور در‌واقع همان آبگرمکن خورشیدی است که برای تأمین انرژی و آب گرم در جا‌هایی که به شبکه برق سراسری دسترسی ندارند یا هزینه‌بردار است، از پنل‌های خورشیدی استفاده می‌کنیم. من این دو وسیله را در یک دستگاه ثبت اختراع کردم.»
انقلابی در تأمین و نگهداری راه‌آهن
سعید مرتضوی ساکن محله امامیه و کارمند راه‌آهن به شمار می‌آید و اختراع بعدی هم که در دست اجرا دارد، مرتبط با بهبود وضعیت خطوط ریلی کشور است که همزمان در راه‌آهن بلژیک هم مستقل روی آن کار می‌شود.
این اختراع، دستگاهی است که در مسیر ریل نصب می‌شود و همه ایراد‌های فنی چرخ و محور‌ها و گیربکس لوکوموتیو‌ها را می‌گیرد؛ «این اختراعی است که الان در‌حال کار روی آن هستم و در مراحل آخر قرار دارد. نیاز است مسئولان راه‌آهن حمایت کنند تا به من اجازه تست دهند. نیاز است که یک گروه مهندسی نرم‌افزار سی‌پلاس و نرم‌افزار پایتون به من ملحق شوند. اگر این اختراع به بهره‌برداری برسد، انقلابی در خط تأمین و نگهداری راه‌آهن اتفاق می‌افتد. البته این اختراع با هزینه شخصی انجام می‌شود.»
مادرم ۲ قانون داشت؛ نماز و حق‌الناس
سعید‌آقا، پدرش، محمد مرتضوی را وقتی هنوز یک سال هم نداشت، از دست داد؛ «آن سال مادرم، ملیحه مددی، ماند و یک خانه در مقدم نخریسی و شش‌پسر قد‌و‌نیم‌قد که بزرگ‌ترینشان هفده‌ساله بود و من ته‌تغاری‌شان بودم.
او با همان حقوق پدر که از شرکت برق می‌گرفت، ما را طوری بزرگ کرد که از نظر من، همه آدم‌های موفقی شدیم. موفقیت به تعبیر من، مادرم است که اسطوره استواری و تلاش است. در محل زندگی‌اش صدخانه آن‌طرف‌تر هم او را به نیک‌نامی می‌شناسند و با همسایه‌ها رفت‌و‌آمد دارد.
شش‌پسر را طوری بار آورد که هیچ‌کدام به بیراهه نرفتند. دو قانون برای ما گذاشت که ثابت‌قدم‌بودن در نماز و رعایت‌کردن حق‌الناس است. موفقیت همین است که انسانی در کنار خانواده‌اش خوشحال باشد و زندگی آرامی داشته باشد.»
فدراسیون جهانی مخترعین، تا‌کنون دو دعوت‌نامه، یکی برای جشنواره اختراعات و اکتشافات نوین وین در کشور اتریش و دیگری برای آمریکا برای سعید مرتضوی فرستاده، اما او پیگیرشان نشده است و می‌گوید: فکر می‌کنم در کشورم بیشتر به کار من نیاز باشد و چالش‌های فنی بسیاری باشد که می‌توانم در حل آنها مفید باشم و خدمت کنم.
اختراعات سعید مرتضوی که به ثبت رسیده است:
دستگاه آنالیزور و ذخیره ساز اطلاعات و تستر و شارژ باتری لوکوموتیو در سال ۱۳۹۶
دستگاه شارژ باتری لوکوموتیو در سال ۱۳۹۶
کلکتور خورشیدی تولید همزمان انرژی الکتریکی و آب گرم با موتور استرلینگ درسال ۱۳۹۷
* این گزارش چهارشنبه ۹ خردادماه ۱۴۰۳ در شماره ۵۷۱ شهرآرامحله منطقه ۹ و ۱۰ چاپ شده است.
لینک کوتاه
روایات مشابه
ارسال نظر
آوا و نمــــــای شهر
